بیماری‌های قابل تشخیص با اکوکاردیوگرافی

اکوکاردیوگرافی یا به اختصار اکو قلب، یکی از پیشرفته‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای تصویربرداری غیرتهاجمی در کاردیولوژی مدرن به شمار می‌رود. این روش با بهره‌گیری از امواج فراصوت، امکان مشاهده زنده و دقیق ساختارهای داخلی قلب، عملکرد بطن‌ها و دهلیزها، وضعیت دریچه‌ها، جریان خون و حتی بافت میوکارد را فراهم می‌کند. نقش اکو در تشخیص بیماری‌های قلبی غیرقابل انکار است؛ زیرا نه تنها عوارض جانبی ناشی از اشعه ندارد، بلکه در بسیاری از موارد جایگزین مناسبی برای روش‌های تهاجمی مانند کاتتریزاسیون قلبی به شمار می‌رود.

در کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی در شیراز، اکوکاردیوگرافی با دستگاه‌های نسل جدید و توسط متخصص فلوشیپ اکوکاردیوگرافی انجام می‌شود تا بالاترین دقت تشخیصی حاصل شود. از ارزیابی علائم شایع مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه و تپش قلب گرفته تا غربالگری پیش از ازدواج و تشخیص بیماری‌های پیچیده دریچه‌ای و مادرزادی، اکو قلب به پزشکان کمک می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین خطر برای بیمار، تشخیص قطعی گذاشته و برنامه درمانی مناسب را تدوین نمایند.

در ادامه این مقاله، به تفصیل به بیماری‌ها و شرایطی می‌پردازیم که اکوکاردیوگرافی نقش کلیدی در شناسایی و مدیریت آن‌ها دارد:

کلوزآپ مرد میانسال روی تخت معاینه در حال انجام اکو ترانس‌توراسیک توسط کاردیولوژیست زن با نمایش تصویر قلب روی مانیتور بزرگ

نمایی نزدیک و فوتورئال از انجام اکوکاردیوگرافی ترانس‌توراسیک در کلینیک مدرن قلب، با حضور بیمار میانسال و پزشک زن، قرارگیری پروب روی قفسه سینه و نمایش تصویر قلب روی مانیتور بزرگ در محیطی آرام و بالینی.

اکو برای ارزیابی علائم شایع قلبی

اکوکاردیوگرافی (اکو قلب) به‌عنوان یکی از دقیق‌ترین و غیرتهاجمی‌ترین روش‌های تصویربرداری قلبی، نقش کلیدی در ارزیابی علائم شایع قلبی ایفا می‌کند. این روش با استفاده از امواج فراصوت، امکان مشاهده زنده ساختارها، عملکرد بطن‌ها، دریچه‌ها، دهلیزها و عروق اصلی قلب را فراهم می‌آورد و به متخصص قلب در شیراز کمک می‌کند تا علت دقیق علائم بیمار را در کوتاه‌ترین زمان شناسایی کند. در کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی، اکو قلب در شیراز با دستگاه‌های پیشرفته و توسط متخصص اکوکاردیوگرافی انجام می‌شود تا تشخیص زودهنگام و دقیق تضمین شود.

اکو برای تنگی نفس

تنگی نفس یکی از شایع‌ترین علائمی است که بیماران را به متخصص قلب ارجاع می‌دهد. این علامت می‌تواند ناشی از نارسایی قلبی، تنگی یا نارسایی دریچه‌ها، افزایش فشار ریوی، کاردیومیوپاتی یا حتی وجود مایع دور قلب (پریکاردیال افیوژن) باشد. اکو قلب شیراز برای تنگی نفس با اندازه‌گیری دقیق کسر جهشی بطن چپ (LVEF)، ارزیابی دیاستولیک فانکشن، تخمین فشارهای داخل قلبی و بررسی حرکت دیواره‌های قلب، به سرعت علت عملکردی یا ساختاری را مشخص می‌کند و از آزمون‌های تهاجمی‌تر جلوگیری می‌نماید.

اکو برای درد قفسه سینه

درد قفسه سینه می‌تواند منشأ قلبی یا غیرقلبی داشته باشد، اما در بسیاری از موارد نشان‌دهنده ایسکمی میوکارد، تنگی آئورت، پرولاپس دریچه میترال یا پریکاردیت است. اکو برای درد قفسه سینه با قابلیت استرس اکوکاردیوگرافی (در صورت نیاز) و بررسی حرکت منطقه‌ای دیواره‌های قلب، ضخامت میوکارد و عملکرد دریچه‌ها، به تمایز درد قلبی از علل غیرقلبی کمک شایانی می‌کند. این روش به‌ویژه در بیماران با تست ورزش مشکوک یا غیرقابل تفسیر، ارزش تشخیصی بسیار بالایی دارد.

اکو برای تپش قلب

تپش قلب (پالپیتاسیون) یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه به کلینیک‌ قلب شیراز است و می‌تواند ناشی از آریتمی‌های فوق بطنی یا بطنی، بیماری دریچه‌ای، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک یا حتی اضطراب باشد. اکو برای تپش قلب در شیراز با ارزیابی دقیق ساختار قلب، اندازه حفرات، ضخامت دیواره‌ها و وجود ناهنجاری‌های ساختاری، به رد یا تأیید علل ارگانیک آریتمی کمک می‌کند. در کلینیک ما، این بررسی همراه با هولتر ریتم و در صورت لزوم اکو از راه مری انجام می‌شود تا دقت تشخیص به حداکثر برسد.

اکو برای فشار خون بالا

فشار خون بالا در طولانی‌مدت منجر به هیپرتروفی بطن چپ، اختلال دیاستولیک و در نهایت نارسایی قلبی می‌شود. اکو برای فشار خون بالا در شیراز با اندازه‌گیری دقیق جرم میوکارد بطن چپ، ارزیابی عملکرد دیاستولیک (با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند Tissue Doppler و Strain Imaging) و بررسی عوارض ثانویه مانند تنگی آئورت یا بیماری دریچه‌ای، نقش حیاتی در مدیریت بلندمدت این بیماران دارد. این بررسی به پزشک کمک می‌کند تا درمان را از مرحله بدون عارضه تا مراحل پیشرفته تنظیم نماید و از بروز نارسایی قلبی پیشگیری کند.

تصویر سه‌بعدی برش‌خورده قلب انسان با نارسایی دریچه میترال و نمایش جریان داپلر قرمز و آبی در کنار صفحه اکوکاردیوگرافی

شماتیک فوق‌واقعی و سه‌بعدی از قلب انسان در حالت برش‌خورده که نارسایی دریچه میترال و جریان داپلر رنگی را به‌وضوح نشان می‌دهد، همراه با صفحه اکوکاردیوگرافی در پس‌زمینه برای نمایش دقیق عملکرد دریچه.

اکو برای بیماری‌های ساختاری و دریچه‌ای قلب

اکو قلب شیراز به‌عنوان طلایه‌دار روش‌های تصویربرداری قلبی، در تشخیص و مدیریت بیماری‌های ساختاری و دریچه‌ای قلب جایگاه ویژه‌ای دارد. این روش با ارائه تصاویر دوبعدی، سه‌بعدی و داپلر رنگی، امکان ارزیابی دقیق آناتومی قلب، عملکرد دریچه‌ها، فشارهای داخل حفرات و الگوهای جریان خون را فراهم می‌کند. اکو برای بیماری قلبی شیراز در کلینیک دکتر زهرا سوندرومی با بهره‌گیری از دستگاه‌های پیشرفته و تکنیک‌های نوین مانند اکو سه‌بعدی و اکو از راه مری (TEE)، بالاترین سطح دقت را در شناسایی این بیماری‌ها تضمین می‌نماید.

اکو برای نارسایی قلب

نارسایی قلبی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلب و عروق است که به دو شکل اصلی ظاهر می‌شود: نارسایی با کسر جهشی کاهش‌یافته (HFrEF) و نارسایی با کسر جهشی حفظ‌شده (HFpEF).

اکو برای نارسایی قلب در شیراز نقش کلیدی و محوری در تشخیص دقیق، تعیین نوع و شدت بیماری و انتخاب بهترین راه درمان دارد. این روش با اندازه‌گیری دقیق کسر جهشی بطن چپ (LVEF)، حجم‌های بطنی، ارزیابی عملکرد دیاستولیک (با استفاده از نسبت E/e’، استرِین و استرِین رِیت) و تخمین فشار پرشدگی بطن چپ، به متخصص قلب کمک می‌کند تا بیمار را به‌درستی طبقه‌بندی کرده و درمان‌های پیشرفته و هدفمند مانند مهارکننده‌های SGLT2، ساکوبیتریل-والسارتان (ARNI) یا حتی دستگاه‌های کمک بطنی را در زمان مناسب شروع کند.

به بیان ساده، اکو در شیراز اولین و مهم‌ترین قدم برای مدیریت موفق نارسایی قلبی است و می‌تواند مسیر درمان و کیفیت زندگی بیمار را به‌طور چشمگیری تغییر دهد.

تشخیص مشکلات دریچه‌ای با اکو

بیماری‌های دریچه‌ای قلب از شایع‌ترین علل مراجعه به متخصصین قلب هستند و می‌توانند اکتسابی یا مادرزادی باشند. اکو برای مشکلات دریچه قلب در شیراز با استفاده از داپلر رنگی، Continuous Wave و Pulsed Wave Doppler، شدت تنگی یا نارسایی هر یک از دریچه‌ها را با دقت بالا تعیین می‌کند. این روش نه تنها گرادیان‌های فشار و مساحت دریچه را محاسبه می‌نماید، بلکه با تکنیک‌های پیشرفته مانند PISA method، حجم رگورژیتاسیون را به‌صورت کمی ارزیابی کرده و زمان‌بندی مداخلات جراحی یا غیرجراحی (مانند TAVI یا MitraClip) را مشخص می‌سازد.

بررسی تنگی و نارسایی دریچه‌ها

تنگی و نارسایی دریچه‌ها می‌توانند به‌تنهایی یا همزمان وجود داشته باشند و علائمی چون تنگی نفس، خستگی زودرس یا آریتمی ایجاد کنند. اکو قلب در شیراز با ارائه اطلاعات آناتومیک و همودینامیک دقیق، استاندارد طلایی در ارزیابی این بیماری‌هاست. برای مثال، در تنگی آئورت، محاسبه مساحت دریچه (AVA) با معادله پیوستگی و گرادیان متوسط فشار، و در نارسایی میترال، محاسبه حجم رگورژیتانت و کسر رگورژیتانت، به متخصص قلب کمک می‌کند تا شدت بیماری را بر اساس گایدلاین‌های بین‌المللی طبقه‌بندی کرده و تصمیم‌گیری درمانی را بر پایه شواهد محکم انجام دهد.

تشخیص افتادگی دریچه میترال با اکو

افتادگی دریچه میترال (MVP) یکی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های دریچه‌ای است که در بسیاری از موارد خوش‌خیم بوده اما در برخی بیماران با نارسایی شدید میترال، آریتمی یا حتی خطر اندوکاردیت همراه است. تشخیص قطعی افتادگی دریچه میترال با اکو قلب بر اساس معیارهای پاراسترنال لانگ اکسیس (جابجایی بیش از ۲ میلی‌متر لت posterior یا anterior نسبت به حلقه میترال) و ارزیابی ضخامت لت‌ها، وجود رگورژیتاسیون و آناتومی دستگاه زیر دریچه‌ای انجام می‌شود. در کلینیک ما، با استفاده از اکو سه‌بعدی، جزئیات دقیق‌تری از مکانیسم پرولاپس (بیلفتینگ، فلیل) ارائه شده و بیماران پرخطر برای مداخله جراحی یا پیگیری نزدیک شناسایی می‌گردند.

تصویر اکوکاردیوگرافی نوزاد با سوراخ بزرگ دهلیزی (ASD) و شانت چپ به راست در کنار دست نوزاد که انگشت مادر را گرفته است

نمای فوتورئال از اکوکاردیوگرافی قلب نوزاد که وجود ASD بزرگ و شانت رنگی داپلر را نشان می‌دهد؛ همراه با لحظه‌ای صمیمی که دست کوچک نوزاد انگشت مادر را گرفته و حس مراقبت و آرامش فضا را تقویت می‌کند.

تشخیص لخته قلب و ناهنجاری‌های مادرزادی

اکوکاردیوگرافی به‌عنوان روشی حساس و دقیق، نقش بی‌بدیلی در شناسایی لخته‌های داخل قلبی و ناهنجاری‌های مادرزادی دارد. این روش با قابلیت تصویربرداری زنده و استفاده از تکنیک‌های کنتراست (در صورت نیاز)، امکان تشخیص زودهنگام عوارض تهدیدکننده زندگی مانند آمبولی ریوی یا سکته مغزی را فراهم می‌کند. در کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی در شیراز، اکو برای تشخیص لخته قلب و اکو برای تشخیص ناهنجاری مادرزادی با دستگاه‌های پیشرفته و توسط متخصص فلوشیپ اکوکاردیوگرافی انجام می‌شود تا کوچک‌ترین جزئیات ساختاری و عملکردی نیز از نظر دور نماند.

اکو برای تشخیص لخته قلب

لخته داخل قلبی (ترومبوز) معمولاً در دهلیز چپ (به‌ویژه آپاندیس دهلیز چپ در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی)، بطن چپ پس از انفارکتوس میوکارد یا در بیماران با کسر جهشی پایین تشکیل می‌شود. اکو برای تشخیص لخته قلب به‌ویژه اکوکاردیوگرافی از راه مری (TEE) استاندارد طلایی محسوب می‌شود، زیرا رزولوشن بسیار بالایی در تصویربرداری آپاندیس دهلیز چپ ارائه می‌دهد و می‌تواند لخته‌های کوچک، اسلاج (sludge) و حتی جریان خودبه‌خودی کنتراست (spontaneous echo contrast) را که نشانه خطر بالای ترومبوآمبولی است، شناسایی کند. این بررسی قبل از کاردیوورژن الکتریکی یا فارماکولوژیک فیبریلاسیون دهلیزی و همچنین در بیماران با سابقه آمبولی سیستمیک حیاتی است.

اکو برای بررسی سوراخ‌های قلب (ASD, VSD)

نقص دیواره بین‌دهلیزی (ASD) و نقص دیواره بین‌بطنی (VSD) دو مورد از شایع‌ترین ناهنجاری‌های مادرزادی قلب به شمار می‌روند که گاهی از کودکی و گاهی در بزرگسالی با علائمی مانند تنگی نفس، خستگی زودرس یا عفونت‌های مکرر تنفسی خود را نشان می‌دهند. اکوکاردیوگرافی با کمک داپلر رنگی و تکنیک‌های پیشرفته، تمام اطلاعات ضروری را در اختیار پزشک قرار می‌دهد: محل دقیق سوراخ، اندازه آن، جهت و حجم شانت خونی (نسبت Qp/Qs)، میزان فشار ریوی و عوارض جانبی مانند بزرگ شدن بطن راست. در کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی در شیراز، با بهره‌گیری از اکو سه‌بعدی، حتی انواع پیچیده‌تر مانند ASD از نوع sinus venosus یا VSDهای متعدد عضلانی نیز با دقت بسیار بالا تشخیص داده می‌شوند. این دقت تشخیصی باعث می‌شود بسیاری از بیماران بدون نیاز به جراحی باز و تنها با روش بسته شدن دستگاهی (occluder) از طریق کاتتر، درمان شوند و به زندگی عادی بازگردند.

تشخیص بیماری‌های مادرزادی قلب با اکو

بیماری‌های مادرزادی قلب طیف گسترده‌ای از ساده تا بسیار پیچیده (مانند تترالوژی فالو، ترانسپوزیشن عروق بزرگ، قلب تک‌بطنی) را دربرمی‌گیرد. اکو برای تشخیص ناهنجاری مادرزادی به‌ویژه در دوران جنینی (اکو جنینی) و پس از تولد، روش اولیه و اغلب قطعی تشخیص است. این روش با بررسی sequential segmental approach (ارزیابی موقعیت قلب، اتصالات وریدی-دهلیزی، دهلیزی-بطنی و بطنی-عروقی) امکان شناسایی دقیق ناهنجاری‌ها را فراهم می‌کند. در بزرگسالان مبتلا به بیماری مادرزادی (GUCH)، اکوکاردیوگرافی دوره‌ای برای پایش عوارض دیررس مانند نارسایی دریچه‌ها، دیس‌فانکشن بطن سیستمیک یا فشارخون ریوی حیاتی است و در کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی با پروتکل‌های استاندارد بین‌المللی انجام می‌پذیرد.

تصویر اینفوگرافیک سه‌مرحله‌ای شامل بیمار با خستگی خفیف، صفحه اکو با نشانگرهای نارسایی دیاستولیک، و بیمار پس از بهبود درمان

یک تصویر اینفوگرافیک با سه پنل که روند تشخیص تا بهبود نارسایی دیاستولیک را نشان می‌دهد: بیمار با علائم خستگی، صفحه اکو حاوی شاخص‌های اختلال دیاستولیک، و در پایان همان بیمار پس از شروع درمان با چهره‌ای آرام و امیدوار.

نقش اکو در تشخیص بیماری‌های قلبی

نقش اکو شیراز در تشخیص بیماری‌های قلبی فراتر از یک ابزار ساده تصویربرداری است؛ این روش به‌عنوان یکی از ارکان اصلی کاردیولوژی مدرن، امکان تشخیص سریع، دقیق و غیرتهاجمی بسیاری از بیماری‌های قلبی عروقی را فراهم می‌کند. اکوکاردیوگرافی با ترکیب تصاویر آناتومیک و اطلاعات همودینامیک، پزشکان را قادر می‌سازد تا از مراحل اولیه و بدون علامت بیماری تا شرایط اورژانسی، تصمیم‌گیری بالینی صحیح و به‌موقع داشته باشند. در کلینیک دکتر زهرا سوندرومی در شیراز، این بررسی‌ها با پروتکل‌های به‌روز و تجهیزات پیشرفته انجام می‌شود تا بیماران از بالاترین استانداردهای تشخیصی بهره‌مند گردند.

اکو مناسب برای ارزیابی بیماران اورژانسی

در بخش اورژانس، زمان نقش حیاتی دارد. اکوکاردیوگرافی bedside یا point-of-care (POCUS) به سرعت می‌تواند علل حیاتی تنگی نفس، شوک کاردیوژنیک، درد شدید قفسه سینه، تامپوناد قلبی، دیسکسیون آئورت نوع A، آمبولی ریوی حاد و حتی پارگی دیواره قلب پس از انفارکتوس را تشخیص دهد. این روش قابل حمل، بدون تأخیر و با حساسیت بالا، استاندارد طلایی در ارزیابی اولیه بیماران اورژانسی قلبی به شمار می‌رود و در بسیاری از موارد جان بیماران را نجات می‌دهد.

تشخیص نارسایی پنهان قلب با اکو

بسیاری از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی با کسر جهشی حفظ‌شده (HFpEF) سال‌ها بدون علامت یا با علائم غیراختصاصی زندگی می‌کنند. اکوکاردیوگرافی با تکنیک‌های پیشرفته مانند Tissue Doppler Imaging، Global Longitudinal Strain (GLS) و ارزیابی فشار پرشدگی بطن چپ، قادر است اختلالات دیاستولیک و نارسایی پنهان قلب را در مراحل اولیه شناسایی کند؛ حتی زمانی که کسر جهشی هنوز طبیعی است. این تشخیص زودهنگام امکان شروع درمان‌های پیشگیرانه و جلوگیری از پیشرفت بیماری به مراحل علامت‌دار و غیرقابل برگشت را فراهم می‌آورد.

نقش اکو در تشخیص اولیه بیماری‌های قلبی

تشخیص اولیه بسیاری از بیماری‌های قلبی از جمله کاردیومیوپاتی‌ها، بیماری‌های دریچه‌ای، هیپرتانسیون ریوی و حتی تومورهای قلبی با اکوکاردیوگرافی آغاز می‌شود. این روش به‌عنوان اولین خط تصویربرداری پس از معاینه بالینی و نوار قلب، اطلاعات جامعی از ساختار و عملکرد قلب ارائه می‌دهد و در اکثر موارد نیاز به روش‌های گران‌قیمت‌تر یا تهاجمی‌تر مانند سی‌تی آنژیوگرافی یا کاتتریزاسیون را به تعویق می‌اندازد یا کاملاً حذف می‌کند.

اکو برای غربالگری قبل از ازدواج یا استخدام

اکو قلب قبل از ازدواج در شیراز و غربالگری قلبی با اکو به‌ویژه در خانواده‌هایی با سابقه بیماری‌های مادرزادی، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک یا سندرم‌های ژنتیکی قلبی (مانند مارفان یا لانگ کیوتی) توصیه می‌شود. همچنین در مشاغل پرخطر مانند خلبانی، غواصی یا ورزش حرفه‌ای، اکوکاردیوگرافی شیراز بخشی از ارزیابی پزشکی اجباری است. این غربالگری ساده و بی‌خطر می‌تواند ناهنجاری‌های پنهان را پیش از بروز عوارض جدی شناسایی کرده و آرامش خاطر دائمی برای فرد و خانواده‌اش به ارمغان آورد.

اگر علائم قلبی دارید یا به دنبال غربالگری دقیق و حرفه‌ای هستید، همین امروز با کلینیک تخصصی قلب دکتر زهرا سوندرومی در شیراز تماس بگیرید و نوبت اکوکاردیوگرافی خود را رزرو کنید. تشخیص زودهنگام، کلید سلامت طولانی‌مدت قلب شماست.

رزرو نوبت آنلاین

شماره واتساپ : 09380973663

مقالات مرتبط :

بیماری‌های قابل تشخیص با اکوکاردیوگرافی – نقش اکو در تشخیص مشکلات قلبی