قلب انسان، این موتور شگفت‌انگیز زندگی، از همان هفته‌های ابتدایی بارداری شروع به شکل‌گیری می‌کند. برای والدینی که در انتظار فرزند هستند، شنیدن صدای ضربان قلب جنین، لحظه‌ای جادویی و نشانه‌ای از حیات در حال رشد است. اما گاهی اوقات، در همین مراحل اولیه، چیزی آن‌طور که باید پیش نمی‌رود. به این شرایط، بیماری مادرزادی قلب یا به اختصار CHD گفته می‌شود؛ مشکلی که از بدو تولد در قلب یا عروق اطراف آن وجود دارد و می‌تواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله با این بیماری شایع آشنا می‌شویم و نگاهی به اهمیت شناخت آن می‌اندازیم.

بیماری مادرزادی قلب چیست؟

“مادرزادی” یعنی چیزی که از لحظه تولد همراه ماست. بیماری مادرزادی قلب به مجموعه‌ای از نقص‌ها اشاره دارد که در زمان شکل‌گیری قلب جنین رخ می‌دهند. این نقص‌ها می‌توانند ساختار قلب، عملکرد آن یا هر دو را تحت تأثیر قرار دهند. قلب، عضله‌ای به اندازه مشت یک کودک، با چهار حفره و چهار دریچه، مانند یک پمپ بی‌وقفه خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را به سراسر بدن ارسال می‌کند. اما وقتی نقصی در این سیستم پیچیده ایجاد می‌شود، ممکن است جریان خون مختل شود یا قلب به سختی کار کند.

این بیماری تنها یک مشکل ساده نیست؛ بلکه طیف وسیعی از شرایط را در بر می‌گیرد. از نقص‌های کوچک مثل یک سوراخ ریز در دیواره قلب گرفته تا مشکلات پیچیده‌ای که چندین بخش قلب را درگیر می‌کنند. به عنوان مثال، نقص دیواره بین‌بطنی (VSD) یا تنگی آئورت از جمله مواردی هستند که ممکن است شنیده باشید. هرچند این اسامی شاید ترسناک به نظر برسند، اما خبر خوب این است که علم پزشکی راه‌های زیادی برای مدیریت آن‌ها پیدا کرده است.

شایع‌تر از آنچه فکر می‌کنید

شاید تعجب کنید اگر بشنوید که بیماری مادرزادی قلب شایع‌ترین نقص تولد در جهان است. بر اساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) در آمریکا، از هر ۱۰۰ نوزاد، تقریباً ۱ نفر با نوعی نقص ساختاری در قلب متولد می‌شود. این یعنی حدود ۴۰,۰۰۰ نوزاد در سال فقط در ایالات متحده! در ایران هم، با توجه به نرخ تولد سالانه، این آمار قابل‌توجه است و نشان می‌دهد که این موضوع چقدر نزدیک‌تر از تصور ماست.

این بیماری علت اصلی مرگ‌ومیر ناشی از نقص‌های مادرزادی در سال اول زندگی است، اما این تنها بخشی از داستان است. پیشرفت‌های پزشکی در دهه‌های اخیر، افق جدیدی پیش روی مبتلایان گشوده است. امروزه بیش از ۹۰٪ از نوزادانی که با CHD متولد می‌شوند، در کشورهای پیشرفته به بزرگسالی می‌رسند. این یعنی با تشخیص به‌موقع و مراقبت مناسب، زندگی کامل و سالمی در انتظار بسیاری از این افراد است.

چرا باید بیشتر بدانیم؟

شناخت بیماری مادرزادی قلب فقط برای والدینی که در انتظار فرزند هستند مهم نیست؛ بلکه برای هر کسی که می‌خواهد از سلامت قلب خود یا عزیزانش مطمئن شود، ضروری است. برخی نقص‌ها در دوران بارداری با سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند، اما بعضی دیگر تا کودکی یا حتی بزرگسالی پنهان می‌مانند. اینجاست که ابزارهای تشخیصی پیشرفته مثل اکوکاردیوگرافی یا اکو داپلر رنگی، که در کلینیک تخصصی دکتر زهرا سوندرومی ارائه می‌شوند، می‌توانند نقش حیاتی در شناسایی زودهنگام ایفا کنند.

فرض کنید یک نقص کوچک در قلب وجود داشته باشد که هیچ علامتی از خودش نشان نداده است. این موضوع ممکن است سال‌ها مخفی بماند، اما با یک بررسی دقیق مثل نوارقلب یا اکو کامل مادرزادی ، می‌توان آن را کشف و مدیریت کرد. این آگاهی نه‌تنها نگرانی‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه به افراد کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری به زندگی خود ادامه دهند.

نگاهی به آینده‌ای روشن

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با بیماری مادرزادی قلب روبه‌رو هستید، ممکن است احساس ترس یا سردرگمی کنید. اما واقعیت این است که با وجود چالش‌ها، این بیماری دیگر یک حکم قطعی نیست. بیش از ۱ میلیون بزرگسال در آمریکا امروز با CHD زندگی می‌کنند و بسیاری از آن‌ها زندگی پرباری دارند. این موفقیت مدیون پیشرفت‌هایی در تشخیص، درمان و مراقبت‌های تخصصی است که هر روز در حال بهبود هستند.

در کلینیک دکتر زهرا سوندرومی، ما متعهد به ارائه خدماتی هستیم که این مسیر را برای شما هموارتر کند؛ از اکو مری سه‌بعدی برای بررسی دقیق‌تر گرفته تا پیشگیری‌های لازم برای حفظ سلامت قلب. هدف ما این است که شما را با اطلاعات و ابزارهای لازم توانمند کنیم تا با خیال راحت به زندگی‌تان ادامه دهید.

بیماری مادرزادی قلب شاید شایع باشد، اما با شناخت درست و مراقبت به‌موقع، می‌توان آن را به یک چالش قابل‌کنترل تبدیل کرد. در این مقاله، با تعریف این بیماری، اهمیت آن و امیدهایی که علم پزشکی به ما می‌دهد آشنا شدیم. اما این تازه شروع راه است. در مقاله های آتی، به سراغ انواع نقص‌های مادرزادی قلب می‌رویم؛ از مشکلات ساده‌ای که شاید نیازی به درمان فوری نداشته باشند تا شرایط پیچیده‌ای که نیاز به توجه ویژه دارند. با ما همراه باشید تا قدم‌به‌قدم این دنیای شگفت‌انگیز و گاهی پیچیده را کشف کنیم.

برای آگاهی بیشتر درباره سلامت قلب، کتاب «کاردیو اسمارت ؛ آنچه همه باید در مورد قلب و عروق بدانند» را بخوانید.

بازدیدها: 11